خورشید3
عوارض سطحی خورشید
لکه‌ها (Spots )
لکه‌ها یا کلف‌های خورشیدی که گالیله آن‌ها را در سال ۱۶۱۰ میلادی کشف کرد در واقع ناحیه‌های تیره رنگی بر سطح نورسپهر هستند که نسبت به اطراف خود درجه حرارت پایین تری دارند. در نتیجه نورانیت کم‌تری داشته و نسبت به پیرامون درخشان خود، تیره‌تربه نظر می‌رسند. اگر لکه‌ای خورشیدی از فوتوسفر جدا شود می‌تواند مانند قوس الکتریکی بسیار درخشان و خیره کننده‌ای دیده شود.
لکه‌های خورشیدی به علت فعالیت‌های خاص مغناطیسی به‌وجود می‌آیند که مانع از انتقال گرما به محل تشکیل لکه می‌شود. لکه‌ها از دو بخش سایه (Umbra) و نیم سایه (PenUmbra) تشکیل میشوند. دمای بخش سایه حدود ۴۰۰۰ و نیم سایه حدود ۵۰۰۰ درجه‌ی سانتی‌گراد است که در مقایسه با دمای تقریبی ۶۰۰۰ درجه‌ای سطح، حرارت کم‌تری دارند. بیشتر لکه‌های خورشیدی عمری کم‌تر از ۴ روز دارند اما گاهی برخی از آن‌ها تا چند ماه دوام می آورند و در چرخه‌های ۱۱ ساله متولد میشوند، در نورسپهرحرکت می‌کنند و سپس در حوالی استوای خورشید ناپدید میشوند.
زبـانه‌ها (Prominence ) 
بهترین وصفی که می‌توان از زبانه‌ها کرد این است که پرده‌هایی از شعله‌ی سرخ رنگ و عمود بر خورشیداند که گاهی ساختمانی پر مانند دارند و زمانی به درختی تنومند شبیه‌اند.ابعاد زبانه‌ها حیرت آور است و ارتفاع متوسط آن‌ها حدود ۳۰ هزار کیلومتر است. استثناهایی هم وجود دارد ارتفاع زبانه‌ها ممکن است به ۸۰۰ هزار کیلومتر یا بیشتر هم برسد وبرخی از شعاع خورشید، ۱/۵ میلیون کیلومتر، فراتر می‌روند! زبانه‌ها در نزدیکی لکه‌های خورشیدی تشکیل میشوند و به‌طور کلی به سه دسته‌ی : آرام، حلقوی و فورانی تقسیم بندی میشوند که طول عمرشان از چند روز تا چند ماه متغیر است و پیش از آن‌که ناپدید شوند به سمت قطب‌ها متمایل میشوند وحرکت می‌کنند.
شراره‌ها (Flare)
شراره‌های خورشیدی (شراره‌های فام سپهری) پر تحرک‌ترین فعالیت وابسته به جوّ خورشیداند که انرژی عظیمی را در مدت بسیار کوتاهی آزاد می‌کنند برای درک بهتر می‌توان آن‌ها را به تمرکز انرژی در نوک شلاقی بزرگی درست در لحظه‌ی اصابت تشبیه کرد. در واقع شراره مقدار زیادی انرژی خورشیدی را در وسعت بسیار کمی آزاد می‌کند. شراره درخششی ناگهانی در مجاورت گروهی از لکه‌ها همراه با برون‌ریزی شدید مواد است.
شراره‌ها گاهی به لحاظ ظاهری به زبانه‌ها شبیه‌اند اما سه تفاوت بزرگ با هم دارند :
۱ ) شراره‌ها در پرقدرت‌ترین و پرانرژی‌ترین حالت‌شان، درخشان‌ترین نقاط سفید واقع بر خورشیدند.
۲ ) اندازه‌ی شراره‌ها از زبانه‌ها کوچک‌تر است و ارتفاعشان معمولاً حدود ۱۵ هزار کیلومتر است.
۳ ) دوام شراره‌ها بسیار کم‌تر از زبانه‌هاست آن‌ها به سرعت در نزدیکی گروه لکه‌ها پدیدار می‌گردند و در مدت چند دقیقه به اوج روشنایی خود می‌رسند و حدود یک ساعت بعد یا بیشتر ناپدید میشوند.
رشته‌ها (Filament)
رشته‌ها همان زبانه‌ها هستند، زبانه‌ها وقتی در زمینه‌ی قرص خورشید دیده میشوند مانند رشته‌های تاریکی به چشم می‌آیند.
مشعل‌ها (Plage)
مشعل‌ها نواحی هموار و بالاتر از نورسپهرند که اندکی از نورسپهر روشن‌ترند. این مشعل‌های کوچک یک یا چند روز پیش از ظهور لکه‌ها پدیدار میشوند ولی معمولاً بعد از لکه‌ها تا چندین ماه حضور دارند. طول عمر متوسط آن‌ها حدود دوهفته است.
سیخک‌ها (Spicules)
در فام سپهر ستون‌های از گاز وجود دارد که با سرعت حدود ۳۲ کبلومتر بر ثانیه به درون تاج خورشیدی فوران می‌کنند. ارتفاع این سیخک‌ها گاهی به ۱۶۰۰۰ کیلومتر می‌رسد و هریک از آن‌ها حدود ۱۰ الی ۱۵ دوام می‌آورند. در هر لحظه حدود ۳۰۰ هزار سیخک در فام سپهر فعالند.
